Ayın başında bir başka ünlü kişinin başı, bir paparazzinin düşüncesizce çektiği bir fotoğraf yüzünden derde girdi. Söz konusu kurban, komedyen Marcelo Adnet'ti; komedyen arkadaşı Dani Calabresa ile olan evliliği, Adnet'in sadakatsizlik yaparken çekilen fotoğraflarının medyada yer almasıyla sarsıldı.

Adnet tanınmış bir figür, ünlü bir kişi (ama kamusal bir kişi değil - öyle olsa bile, mesleğini icra etmiyordu). Kayması, Rio de Janeiro'nun merkezinde, arkadaşlarıyla eğlendiği bir barın yakınında, sokakta meydana geldi. Burada analiz etmemiz gereken şey, açıkçası, aktörün davranışı değil (bu arada, doğrudan ilgili olanlar dışında kimseyi ilgilendirmemelidir), ancakimajının ve mahremiyetinin ulusal bir kanalda sergilenmiş olması.

Asıl önemli soru şudur: Paparazzi, komedyenin izni olmadan onun portresini çekme ve yine de yayınlanmasına izin verme hakkına sahip miydi?

Paparazzilerin işinin tam olarak bu olduğunu biliyoruz: dedikodu dergilerine satmak için ünlü insanların fotoğraflarını "çalmak" (Amerika Birleşik Devletleri'nde on yıldır bu işten geçimini sağlayan Brezilyalı Max Lopes, iPhoto Editora'dan yeni çıkan bir kitapta bu hayatın nasıl olduğunu anlatıyor). Paparazzilerin karıştığı en dramatik olay Ağustos 1997'de Paris'te meydana geldi ve Prenses Diana ile milyonerin ölümüyle sonuçlandıMısırlı Dodi Al Fayed.

Ancak paparazziler oradalar çünkü halkın ünlülerin hayatlarına olan ilgisine dayanarak yaptıkları işten milyarlar kazanan bir pazar var. Sorun şu ki, yasalara göre ünlü bir kişinin de sizin ya da benim kadar mahremiyet hakkı vardır.

Brezilya Anayasası ve Medeni Kanunu vatandaşlara kendi bedenleri, isimleri ve kişisel kimlikleri, onurları, imajları ve mahremiyetleri üzerinde haklar tanımaktadır. Bunlar kişilik haklarıdır ve burada ilgilendiğimiz son iki haktır.

İmaj hakkı, vatandaşa, ister somut ister soyut olsun, bireysel ve ayırt edilebilir görünümünün temsilinden yararlanma gibi, imajının kullanımı üzerinde kontrol sağlar. Başka bir deyişle, hem sadık temsil hem de kişinin böyle bir kişi olduğunun "ima edilmesi" yasalarca korunur - temsil edilen kişinin mahremiyetine ve kişiliğine saygı duyulması için kendisini tanıması yeterlidir.

"Dolayısıyla imge fikri, resim, heykel, çizim, fotoğraf, karikatür ya da dekoratif figürasyon, mankenlerde ve maskelerde yeniden üretim sanatıyla kişinin görsel yönünün temsiliyle sınırlı değildir. Aynı zamanda fonografi ve radyo yayıncılığının ses imgesini ve jestleri de içerir,Walter Morais, "Kişiliğin Dinamik İfadeleri" adlı dergide yayınlanan bir metinde şöyle diyor Revista dos Tribunais 1972'de.

Brezilya'da imaj hakkı, yeni Medeni Kanun'un II. bölümünde (Kişilik Hakları), 20. maddede açıkça öngörülmüştür: "Yetkili kılındığı veya adaletin yerine getirilmesi ya da kamu düzeninin korunması için gerekli olduğu haller dışında, bir kişinin yazılarının açıklanması, sözlerinin iletilmesi veya imajının yayınlanması, sergilenmesi ya da kullanılması, kendi rızasıyla yasaklanabilir.ve ödenmesi gerekebilecek herhangi bir tazminat saklı kalmak kaydıyla, onuruna, iyi ismine veya saygınlığına zarar vermeleri veya ticari amaç taşımaları halinde".

Özel hayatın gizliliği ise Medeni Kanun'un 21. maddesinde şu şekilde düzenlenmiştir: "Gerçek kişinin özel hayatına dokunulamaz; hâkim, ilgilinin talebi üzerine, bu kurala aykırı fiilin işlenmesini önlemek veya durdurmak için gerekli tedbirleri alır.

Bu yasal şemsiyede bir sorun var: kamu yararı veya bilgi edinme özgürlüğü, görüntü ve mahremiyet hakkını geçersiz kılar. İstisnanın kurala üstün gelip gelmeyeceğini belirleyecek olan şey: a) görüntü aracılığıyla bilgilendirilen gerçeğin kamu için yararlılık derecesi; b) görüntünün güncellik derecesi (yani, yeni ve o bilgiye özgü olması gerekir); c) gereklilik derecesiÖrneğin bir seçim sırasında hem Cumhurbaşkanı hem de seçim görevlisi dahil olmak üzere, görevlerini yerine getiren kamu görevlileri de yasal korumanın dışında tutulmaktadır.

Öte yandan, içtihat, "fotoğrafı çekilen kişinin izni olmaksızın fotoğrafların yayınlanmasının imaj hakkını ihlal ettiği" konusunda hemfikirdir. Başka bir deyişle, fotoğrafı çekilen kişi fotoğrafının çekildiğini bilmiyorsa, hakkının ihlali söz konusudur. İşte paparazziler de bu noktada devreye girmektedir.

"Ünlü insanlar imajlarıyla yaşarlar, çoğu dergi kapağında yer almak için yalvarır" diye düşünebilirsiniz. Hatta "yağmurda duranlar ıslanmak içindir" diye de... Kitapta Kişilik hakları (2013), Rio de Janeiro Eyalet Üniversitesi'nde (Uerj) medeni hukuk alanında yüksek lisans yapan Anderson Schreiber, konuyu başka bir şekilde ele alıyor: "Bir kişinin mesleği veya başarısı onu kamunun ilgisine maruz bırakıyorsa, hukuk bu kişinin mahremiyetinin korunmasını azaltmamalı, aksine iki kat daha fazla dikkatle sağlamalıdır." Avukat, başta yaptığımız ayrımı pekiştiriyor: ünlü bir kişi değildirOna göre şöhret, birinin mahremiyetini ihlal etmek için bir bahane değildir ve "ne de 'kamuya açık bir yerde' olma gerçeği, mahremiyetin ihlaline izin veren bir durum olarak ileri sürülebilir" diye ekliyor.

Aynı terimi içeren bir başka ayrım da hatırlanmaya değerdir: "kamu yararı" (basının çalışmasının dayandığı) "kamu yararı" (insanların bilmekten hoşlandığı şeyler. Örneğin ünlü dedikoduları) ile aynı şey değildir. İlki, imaj ve mahremiyet hakkının bastırılmasını haklı gösterebilir. "Kamu yararına" iyi bir örnek gazetecilik veyafoto muhabirliği. İkincisi, hayır.

Başka bir deyişle, paparazzi sadece Marcelo Adnet'in başını ağrıtmakla kalmadı, aynı zamanda yasaları da çiğnedi.